خصوصیات گیاه‌شناسی ، فیتوشیمیایی و دارویی گیاه دارویی کینوا (Chenopodium quinoa Willd.) ؛ مروری

زمینه و هدف: با توجه به شرایط اقلیمی و جغرافیایی ایران و عواملی مانند تغییر آب و هوا ، محدودیت آب و وجود خاک‌هایی با محدودیت شوری، کشت گیاهان دارویی سازگار با چنین شرایطی مهمترین راهکار است. کینوا (Chenopodium quinoa Willd) یک گیاه دارویی ارزشمند  و موثر بر سلامت جامعه است. کینوا حدود 5 هزار سال است که در آند کشت می‌شود. بزرگترین سطح زیر کشت کینوا در بولیوی 100000 هکتار است. در این بررسی گیاه‌شناسی، کاربردهای سنتی، خواص فیتوشیمیایی و دارویی کینوا مورد بحث قرار گرفته است.
روش تحقیق: در مطالعه مروری حاضر، کلمات کلیدی شامل کینوا و خواص دارویی در وب سایت های علمی مانند Science Direct ، PubMed و Google Scholar برای جمع‌آوری خواص گیاه‌شناسی و دارویی کینوا (Chenopodium quinoa Willd) جستجو شد.
نتایج: بر اساس مرور تحقیقات، پروتئین کینوا 8-22 درصد با کیفیت مناسب و تعادل آمینو اسیدهای ضروری (لیزین ، متیونین و تیرونین) است. میزان آمینو اسیدهای ضروری در کینوا بیشتر از نیاز روزانه اعلام شده توسط سازمان غذا و سازمان بهداشت جهانی برای هر فرد است. در مقایسه با سایر غلات، کینوا دارای آلفا توکوفرول (ویتامین E )، ریبوفلاوین ، تیامین و ویتامین C است و دارای 10 برابر اسید فولیک بیشتر است. دانه های کینوا به عنوان یک جایگزین ایمن و بدون گلوتن برای دانه‌های غلات در بیماران مبتلا به سلیاک می تواند استفاده شود.
توصیه های کاربردی/ صنعتی: کینوا با مقدار زیاد اجزای بیوشیمیایی و اثرات دارویی می‌تواند به عنوان داروی گیاهی ارزشمند مورد استفاده قرار گیرد و همچنین رژیم غذایی بدون گلوتن و مفید برای بیماران سلیاک باشد. کشت آن برای اهداف صنعتی و دارویی می‌تواند به بهبود تولید داروهای آنتی‌اکسیدان ، ضد دیابت ، ضد التهاب ، ضد سلیاک و ضد سرطان در ایران کمک کند.